به گزارش فرهنگ امروز به نقل از اعتماد؛ «با توجه به شیوع گسترده پاندمی کرونا به نظر می‌رسد، موکول شدن امتحانات حضوری پایه نهم به زمان مناسب‌تری که بیماری تحت کنترل باشد، راه‌حل بی‌خطری برای پیشگیری از سرایت ویروس کووید- ۱۹ باشد.» این گفته علیرضا زالی، فرمانده عملیات مقابله با بیماری کرونا در کلانشهر تهران است، درست در نخستین روز برگزاری حضوری امتحانات نهایی پایه دوازدهم و چندمین روز از برگزاری امتحانات پایه نهم. در مقابل آموزش و پرورش می‌گوید از ستاد کرونا مجوز گرفته‌اند و اگر قرار به تغییر در جایی و امتحانی باشد باید به صورت ملی تصمیم‌گیری شود.
«از ستاد کرونا مجوز گرفته‌ایم.» عبدالرضا فولادوند، مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران در برنامه تلویزیونی پرسشگر حاضر شد و در مورد پیشنهاد زالی در غیرحضوری کردن امتخانات با تاکید بر شهر تهران پاسخ داد که این مجوز را خود ستاد به آموزش و پرورش داده است:«در پایه‌های هفتم، هشتم، دهم و یازدهم نیز ارزشیابی را به همکاران محول کردیم. اما دو پایه نهم که در انتخاب رشته تحصیلی و شغلی تعیین‌کننده است و پایه دوازدهم که ۳۰ درصد تاثیر مثبت در کنکور دارد، حضوری برگزار می‌شوند. آموزش و پرورش از ستاد کرونا مجوز گرفته و آنجا در این باره تصمیم گرفته شده است و تصمیم استانی نیست که بنده بخواهم درباره آن اعلام نظر متفاوتی داشته باشم، امتحانات نهایی هم در سطح ملی برگزار می‌شود. اگر قرار باشد تصمیم جدیدی اتخاذ شود باید در سطح ملی باشد.»
اما توصیه به برگزاری غیرحضوری امتحانات تنها از طرف زالی بیان نشده بود. 10 روز قبل‌تر و پیش از آنکه روند ابتلا در کشور دوباره رو به رشد بگذارد هم علیرضا وهاب‌زاده، مشاور وزیر بهداشت و مسوول فضای مجازی قرارگاه مقابله با کرونای این وزارتخانه در صفحه توییتر خود نوشت:«وزیر بهداشت درخصوص دغدغه و نگرانی دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها برای شرکت در امتحانات نهایی در حال رایزنی با وزیر آموزش و پرورش است و قطعا راهکار مناسبی برای تامین سلامت و آرامش این عزیزان ایجاد خواهد شد.» الان امتحانات شروع شده، پایه‌های نهم و دوازدهم باید در مراکز امتحانی حاضر شوند و همچنان مسوولان در وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت در حال توصیه و تاکید هستند که دانش‌آموزان باید یا نباید در امتحانات حضوری حاضر شوند.
این تناقض میان آرا میان دو وزارتخانه در حالی که به گفته آموزش و پرورش مجوز برگزاری امتحانات حضوری برای دو پایه صادر شده است، سبب شده تا دانش‌آموزان همچنان در میان امید و ناامیدی در شبکه‌های اجتماعی هشتگ بزنند و چشم به راه باشند که شاید در تصمیم تغییری حاصل شود. همین حالا دو هشتگ «لغو امتحانات نهایی حضوری» و «کمپین سلامت دانش‌آموزی» توسط دانش‌آموزان در فضای مجازی استفاده می‌شوند. از زمان صعودی شدن دوباره روند ابتلا هم ترس نویسندگان این پیام‌ها و درخواست‌ها بیشتر شده است:«تا هنوز کرونا نگرفتیم به فکر ما باشید. اگر کرونا بگیریم توی امتحانات چطور میخوایم به کنکور برسیم؟ سلامت مهم‌تر است. دوازدهما نمیگیرن؟! بخدا میگیرن بچه خودتون هم میره حضوری امتحان بده؟»، «ستاد مبارزه با کرونا میاد میگه نگیرید، آموزش و پرورش میگه از خودتون اجازه گرفتیم. واقعا این مملکت دست کیاس؟»، «امروز سر جلسه هیچ‌کس پروتکل‌های بهداشتی رو رعایت نکرده بود همه سر امتحان ماسک و دستکشارو درآورده بودن از بس گرم بود.» این پیام‌ها و هشتگ زدن‌ها از سوی دانش‌آموزان ادامه دارد و حتی جمعی از آنها تصمیم گرفتند، شکسته و بسته به زبان انگلیسی توییت بزنند تا احتمالا بتوانند توجه بین‌المللی را به خود جلب کنند و این اوضاع البته با حرف‌های ناهماهنگ دو وزارتخانه آشفته‌تر هم می‌شود.
صداهای مختلف آشفتگی می‌آورد
«آن اول که مدرسه‌ها باز شد یک جوکی در فضای مجازی آمد که: اینکه مدرسه‌ها به صورت دلخواه باز هستند یعنی اگر رفتید و مریض شدید، ما که نگفتیم بیایید، خودتان رفتید. اگر هم نرفتید و نمره‌تان کم شد، ما که مدرسه را باز کرده بودیم چرا نیامدید؟ اینکه امتحانات برگزار می‌شود و این وسط آقای زالی چنین توصیه‌ای می‌کند به نظرم بیشتر شبیه این است که دارند شانه از زیر بار مسوولیت خالی می‌کنند که اگر اتفاقی افتاد، بگویند ما توصیه کرده بودیم.» محمدرضا نیک‌نژاد، معلم و فعال صنفی می‌گوید که این دوگانگی در صحبت‌های مسوولان آموزش و پرورش و وزارت بهداشت به دانش‌آموزان صدمه می‌زند و جز اینکه هر کسی مسوولیت را از دوش خود بردارد، نتیجه‌ای به دنبال ندارد:«چند روزی است که آمار مبتلایان دارد افزایش پیدا می‌کند و خود آقای روحانی گفت که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، محدودیت‌ها را برمی‌گردانیم. اگر این روند ادامه پیدا کند که خب آموزش هم بخشی از همین جامعه و روند است. واقعا به نظرم می‌توانستند پایه نهم را به صورت غیرحضوری برگزار کنند چون نسبت به هشتم و دهم خیلی فرقی ندارد و شاخصه کلی در روند ارزشیابی ندارد. حالا پایه دوازدهم موضوعش فرق می‌کند و مدرکی برایش صادر می‌شود و بخشی از کنکور بچه‌ها به آن وابسته است.»
از نگاه معلمی که تاثیر این تصمیم‌ها و گفته‌ها را هر روز در میان دانش‌آموزانش می‌بیند:«این صداهای مختلف برای بچه‌ها آشفتگی ایجاد می‌کند.» نیک‌نژاد می‌گوید که این توصیه کردن‌ها در رسانه و بعد دو تا شدن حرف مسوولان در چنین موقعیتی، عواقبی دارد که آنها گویا متوجهش نیستند:«مشکل این است که آقای زالی وسط کار این حرف را می‌زند و در فضای آموزشی هم حضور ندارد که بداند این حرفش چه ولوله‌ای ایجاد می‌کند. اگر واقعا خطرناک است و فکر می‌کنند پیامدهای منفی دارد، می‌توانند همین حالا باقی امتحانات را لغو کنند که این کار سابقه هم دارد و مثلا به دلیل آلودگی، امتحانی لغو شده و بعد در انتهای امتحانات روز دیگری برایش در نظر گرفته‌اند.» اما حالا که تصمیم قطعی گرفته نشده، یا تصمیمی گرفته شده که حالا توصیه‌های برخی از کارشناسان متضاد با آن است، استرس ندانستن و «شاید اتفاق دیگری بیفتد» روی دوش دانش‌آموزان و خانواده‌هاست:«بیشترین فشار و استرس روی خانواده و دانش‌آموز است که نمی‌دانند می‌خواهند چه کار کنند؛ به انتظار این هستند که شاید تعطیل شود یا اینکه همچنان بروند امتحان بدهند و همین‌ها روی نتیجه امتحانات هم تاثیر می‌گذارد و چه قبول داشته باشیم و چه نه، این نمره‌هایی که قرار است بگیرند روی سرنوشت آموزشی و حتی آینده‌شان تاثیر می‌گذارد.» می‌گوید که از نظر او چنین دوگانگی‌هایی نتیجه شفاف نبودن روند تصمیم‌گیری در ستاد کروناست و اینکه احتمالا نگرانی‌های وزارت بهداشت آنچنان که باید جدی گرفته نمی‌شوند:«باید اینگونه باشد که مثلا وزارت بهداشت هم یک رای داشته باشد مثل بقیه، آنها هستند که تخصص دارند و باید حرف‌های‌شان وزن بیشتری داشته باشد. آنچه ما داریم می‌بینیم این است که مبنا بر همان ایمنی گله‌ای گذاشته شده و آموزش و پرورش هم بر همین مبنا دارد، ادامه کار می‌دهد.»
آموزش و پرورش با شیفت‌بندی و فاصله‌گذاری و اجباری کردن ماسک، پذیرای دانش‌آموزان پایه‌های نهم و دوازدهم شده است. خسرو ساکی، رییس مرکز سنجش آموزش و پرورش در مورد استانداردهای این جلسه‌ها گفته است:«با توجه به شرایط کشور، دانش‌آموزان به دو گروه تقسیم شدند که یک گروه در روزهای زوج و یک گروه در روزهای فرد حضور یابند تا از ازدحام دانش‌آموزان در مبادی ورودی و خروجی پیشگیری شود. تعداد حوزه‌ها نسبت به سال قبل ۵۹ درصد افزایش یافته و فاصله صندلی‌ها بین ۱.۸ تا دو متر تعیین شده است تا دانش‌آموزان با امنیت خاطر به سوالات پاسخ دهند.» علاوه بر اینها پروتکل‌های بهداشتی قرار است که هم از سوی مدرسه و هم دانش‌آموزان دنبال شود. به اولیا اطلاع داده شده که بچه‌ها باید از ماسک استفاده کنند و درصدی هم از سوی مدارس حوزه امتحان برای کسانی که ماسک به همراه ندارند، اندیشیده شده است:«از مبادی ورودی حوزه‌های امتحانی پروتکل‌های بهداشتی مدنظر قرار داده شده است و از زمان ورود دانش‌آموز، مراقبان بهداشت از طریق تب‌سنج سلامتی افراد را کنترل می‌کنند و اقلام بهداشتی در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد. دانش‌آموزان ملزم به استفاده از ماسک هستند: برای 10 درصد شرکت‌کنندگانی که ممکن است از ماسک برخوردار نباشند، پیش‌بینی عرضه ماسک را کرده‌ایم. تمامی سطوحی که دانش‌آموزان با آنها ارتباط دارند از راه پله گرفته تا دستگیره و درها و هر جایی که دانش‌آموز با آن در ارتباط باشد، ضدعفونی و گندزدایی شده است.»
بر اساس بخشنامه آموزش و پرورش برای دانش‌آموزان بیمار یا مبتلا به بیماری زمینه‌ای: بیماری قلبی- عروقی، فشار خون، دیابت، بیماری‌های تنفسی زمینه‌ای و مزمن، شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از 40، بیماران با نقض ایمنی و تحت درمان با کورتیکواسترویید(پردنیزولون) بیش از 5/12میلی‌گرم در روز بیش از دو هفته، بیماران تحت شیمی‌درمانی، دچار بدخیمی‌ها با افرادی که پیوند اعضا شده‌اند در صورت تایید پزشک، آزمون به صورت انفرادی انجام می‌شود. ناظران امتحانات هم نباید از گروه زنان باردار، بیماران قلبی و عروقی یا در حال شیمی‌درمانی باشند. عکس‌هایی که از حوزه‌های امتحانی می‌آیند، موید این ماسک‌ها و فاصله‌ها هستند. اینکه دانش‌آموزان چگونه خود را به مدرسه می‌رسانند و بازمی‌گردند و قبل و بعد از امتحان تا چه اندازه به هم نزدیک می‌شوند و پشت نگاه دوربین خبرگزاری‌ها چه می‌گذرد البته نکته‌ای جداگانه است.