پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

مورخ در تاریخ‌نویسی متأثر از حافظه تاریخی مردم زمان خود است

پیش‌نشست دوم «همایش ملی تاریخ فرهنگی در ایران» با حضور سیروس نصراله‌زاده، فرزانه گشتاسب، محمدامیر احمدزاده و یاسر ملک‌زاده برگزار شد.

نگاه مولانا به جهان در گفت‌وگو با علی اصغر باباصفری

مولانا ائتلاف و پیوستگی گردون، آسمان و افلاک را به‌واسطه عشق می‌داند و معتقد است که بدون عشق همه‌جا تیره‌وتار است. عشق است که همه خمیدگی‌ها را به‌راستی و درستی تبدیل می‌کند و بی‌عشق همه‌چیز خمیده، راکد و بی‌وجود است و همین نگاه عاشقانه است که چنین شور و حسی را در اشعار مولانا ایجاد کرده و در نگاه و بینش او شور و نشاط در جهان هستی به‌واسطه عشق است و همه ذرات هستی از عشق، در جوش و خروشند.

همایش بزرگداشت مولانا برگزار شد

همایش یک‌ روزه بزرگداشت مولانا در سه بخش به کوشش پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، بنیاد ایران ‌شناسی و با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شنبه ۹ مهر ۱۴۰۱ در سالن آمفی تئاتر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

انسان در قبال تصدیقاتش مسئولیت اخلاقی دارد

بیست‌وهفتمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی دربارهٔ سهروردی به «ظرفیت‌های حکمت سهروردی در فلسفهٔ اخلاق» اختصاص داشت که با سخنرانی دکتر احمد فاضلی در روز چهارشنبه ۳۰ شهریورماه برگزار شد.

وطن‌دوستی که معنای بی‌نظیری برای انسانیت و ایرانیت داشت

کلنل محمدتقی خان پسیان از نظامیان اواخر دوره قاجاریه و اولین ایرانی بود که دوره آموزش خلبانی را طی کرد. در سال ۱۳۰۰ خورشیدی، کلنل پسیان که فرمانده ژاندارمری خراسان بود، حکومت شبه خودمختار جمهوری خراسان را تشکیل داد، اما مدت کوتاهی بعد توسط قوام‌السلطنه و رضاخان سرکوب و در مهر 1300 به شهادت رسید. او در کنار قبر نادرشاه افشار در مجموعه باغ نادری مشهد به خاک سپرده شده‌ است.

تمدن بین‌النهرین هدیه دجله و فرات

هرودت، تاریخ‌نگار یونانی می‌گوید «مصر هدیه رود نیل است». ما نیز به جرئت می‌توانیم درباره بین‌النهرین بگوییم که شکل‌گیری این تمدن هدیه رودهای دجله و فرات است.

عشق معرفت آموز / علیرضا شعبانلو

اصلی‌ترین و اولین و آخرین نقش عشق در اغلب اندیشه‌های دینی، عرفانی و فلسفی، نقش معرفت بخشی آن در خودشناسی و هستی شناسی و خداشناسی است و دیگر نقش‌ها و وجوه عشق همگی در ذیل این مقوله می‌گنجند. در نزد مولوی نیز نقش معرفت بخشی عشق اصلی‌ترین نقش آن است.

دومین همایش ملی «تاریخ فرهنگی در ایران» برگزار می‌شود

دومین همایش ملی «تاریخ فرهنگی در ایران» دوم اسفندماه به کوشش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.

فیلسوفانی که از تنهایی جامعه‌ جهل‌زده سخن می‌گویند

نوزدهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «مقایسه‌ی حی‌ بن‌ یقظانِ ابن طفیل و قصه الغربه الغربیه سهروردی» اختصاص داشت که با سخنان دکتر پرویز عباسی‌داکانی چهارشنبه ۲۲ تیرماه برگزار ‌شد.

«مفتشین مدارس در دوره قاجار و پهلوی» در گفت و گو با زهرا علیزاده بیرجندی

زهرا علیزاده بیرجندی می‌گوید: شاید تصور کنید امروز که اوضاع خیلی تغییر کرده و پیشرفت‌های زیادی در بحث بهداشت و درمان رخ داده نیاز به این روش‌های گذشته نیست اما متاسفانه در برخی نقاط محروم کشور ما همان بیماری‌ها و معضلات وجود دارد و حتی در مدارس برخی شهرها همچنان بیماری‌هایی دیده می‌شود که در گزارش‌های بازرسان به آن اشاره شده است. بنابراین گزارش‌های کتاب «مفتشین مدارس در دوره قاجار و پهلوی» در انتقال تجربیات گذشته و داشتن یک الگو موثر است.

رابطه «شمس تبریزی» و «سنایی غزنوی» چگونه بوده است؟

مهدی محبتی با بیان این‌که شمس تبریزی یکسره تسلیم فکر و شعر سنایی نبوده، معتقد است: بررسی دقیق ابیات به کار رفته در «مقالات» شمس نشان می‌دهد که در ذهن و زبان شمس تبریزی، هیچ شاعری به اندازه سنایی تأثیرگذار نبوده و ذهن و زبان او را در همه عمر به خود مشغول نکرده است.

چرا «مثنوی» در میان عامه مردم مقبول افتاده است؟ / محمد جعفری قنواتی

محمد جعفری قنواتی در نوشتاری به حضور اجزای مختلف فرهنگ عامه در مثنوی اشاره کرده و یکی از دلایل محبوبیت و مقبولیت مثنوی را حضور فرهنگ عامه در آن دانسته است.

ایرانشناسی که به فرهنگ و ادب کهن ایران دل‌بسته بود / مجدالدین کیوانی

دکتر مجدالدین کیوانی، سردبیر مجله آینه میراث، برای درگذشت فرانکلین لویس، یادداشتی نوشته است. وی می‌گوید: فرانکلین لویس تمامی عمر کوتاه ولی پربارِ خود را خالصانه در پای زبان و ادب فارسی و میراث فرهنگی ایران زمین ریخت و قدرِ مقدور در تدریس، ترویج و نشر آن کوشید.

رونمایی از ۶ نسخه نویافته مقالات شمس تبریزی

۶ نسخه نویافته مقالات شمس تبریزی در اختتامیه هشتمین همایش بین‌المللی شمس و مولانا معرفی شدند.

منطق کنکوری شدن، افراد را دلبسته ایران نمی‌کند!/ هدف علوم انسانی ایجاد آگاهی اجتماعی است

کاظمی گفت: منطق کنکوری شدن، منطق دلبسته کردن افراد به ایران نیست، چون تاریخ، فرهنگ، هنر، کتاب و ... را نمی‌شناسد. اکنون بینش علوم انسانی تضعیف و جامعه تهی از علوم انسانی شده است.

گفت‌وگو با پریسا کدیور پژوهشگر تاریخ

ایران قجری

تاریخ عصر قاجار به علت کژتابی‌ها و سوء نظرهای دوره بعدی یعنی عصر پهلوی، بسیار منفی و تیره و تار روایت شده است. رویکرد غالب سیاسی در تاریخ‌نگاری سنتی ما هم در این زمینه نقش داشته. روشن است که ایران در این دوره موفقیت‌های چشمگیر سیاسی نداشته و حکام قجری تنها توانسته‌اند، با قبول شکست‌ها و عهدنامه‌هایی بدنام، تمامیت ارضی کشور را حفظ کنند.

چه کسی تاریخ ما را می‌نویسد؟

در نگاه نخست، شاید پاسخ به پرسش بالا، اهمیت چندانی نداشته باشد. چه اهمیتی دارد که بدانیم تاریخ را چه کسی می‌نویسد؟ مگر تاریخ، روایت وقایع و رویدادهایی نیست که در گذشته رخ داده، رخدادهایی که معمولا انسان‌ها آنها را رقم زده‌اند یا بر زندگی آنها واقع شده‌اند؟ اگر چنین است، پس دیگر با امری یا اموری سپری شده و پایان یافته سر و کار داریم که یک بار همیشه در یک جای تاریخ تحقق یافته‌اند و پرونده‌شان برای همیشه بسته شده.

«تجربه» تازه با «سایه‌ی سیاووش» آمد

شماره ۱۲ دوره جدید مجله «تجربه» با تصویر جلدی از محمدرضا شجریان و هوشنگ ابتهاج و ویژه‌نامه‌ای تحلیلی درباره این دو هنرمند کشور منتشر شد.

تعریف مفهومی در فلسفه سهروردی چیست؟

بیست‌وششمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «واقع‌گرایی بی‌واسطه و نقش آن در نظریه تعریف در فلسفه سهروردی» اختصاص داشت که با سخنان دکتر رضا اکبری چهارشنبه۲۳ شهریورماه برگزار ‌شد.

"دریغا آن درخت مایه ور" / دکتر مهدی محبتی

وجود فرانکلین لوئیس واقعا از هر دو سو برای فرهنگ و ادب مظلوم روزگار ما نعمتی سترگ بود که دردمندانه در آغاز پختگی عقلانی خویش ، رخت از میان ما بربست و همه عاشقان و خواهندگان این ادب شیرین و دیرین را تنها و در اندوه گذاشت.

پروفسور فرانکلین لوییس درگذشت

فرانکلین لوییس، مولوی‌پژوه و استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیکاگو، از دنیا رفت.

«زیستن با کتاب» و «انجیل به روایات مسلمانان» در شهر کتاب

سقراط و مونتنی با چاشنی ولتر

طریف خالدی، ‌زاده ۲۴ ژانویه ۱۹۳۸، مورخ فلسطینی است. او هم‌اکنون در دانشگاه امریکایی بیروت در لبنان کرسی شیخ زاید را به دست گرفته است. در ایران، دو کتاب «زیستن با کتاب» با ترجمه محمدرضا مروارید و «انجیل به روایت مسلمانان» او با ترجمه منصور معتمدی به همت انتشارات هرمس منتشر شده است.

محقق برجسته آثار جورج اورول درگذشت/نگاهی به ۱۷ سال پژوهش دیویسون

پیتر دیویسون، استاد ادبیات و پژوهشگر برجسته آثار جورج اورول در ۹۶ سالگی درگذشت. وی ۱۷ سال از عمر خود را صرف پژوهش و گردآوری آثار اورول کرده بود.

آموزه‌های فلسفه یونان باستان برای رهبران تجاری!

در اینجا چند تکنیک از سوی چند فیلسوف آورده شده است که کسب‌وکارها می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند تا شکوفایی بیشتری داشته باشند.

باید یک نظریه خاص درباره هنر اسلامی‌ وضع شود

مصطفوی گفت: قرار نیست نظریات گذشته را حذف کنیم اما هر کدام از این‌ها می‌تواند وجهی از هنرها را نشان دهد و تمام آن را نشان نمی‌دهد، به همین دلیل باید یک نظریه خاص درباره هنر اسلامی‌ وضع شود.

کتاب «ایران و جهان در آینه تاریخ» منتشر شد

کتاب «ایران و جهان در آینه تاریخ» منتشر شد. این کتاب مجموعه مقاله‌های برگزیده سومین همایش از مجموعه همایش‌های ایرانشناسی مرکز مطالعات ایران، بالکان و اروپای مرکزی است.

پایانِ عصرِ کاغذ / سیدعلی آل‌داود

عصرِ کاغذ روبه‌پایان است. برخی آن‌را نمی‌پذیرند یا پذیرش آن برایشان بسیاردشوار است. اما واقعیت آن است که باید برای تشییع آن آماده شد و در روزگارانی نه‌چندان‌دور ختمش را برگزار کرد.

کشف بخش‌های پنهان مانده از تاریخ در «دودمان کَرت هرات»

لارنس گودارد پاتر، در کتابی به بررسی یکی از دودمان‌های معروف هرات در کتابی با عنوان «دودمان کَرت هرات (دین و سیاست در ایران سده‌های میانی)» پرداخته است. این اثر از سوی محمد افضلی، مدیرمسئول فصلنامه هری و به خواستاری موسسه بایسنغر افغانستان به تازگی منتشر شده است.

نشست تخصصی «بین‌النهرین» برگزار می‌شود

گروه تاریخ و باستان‌شناسی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست تخصصی «بین‌النهرین» را برگزار می‌کند.

امیراحمد فلسفی: برتری خوشنویسی ایران در جهان اسلام متزلزل است

یک خوشنویس گفت: خوشنویسی ایرانی در جهان اسلام از برترین‌هاست اما این امتیاز نمی‌تواند تا ابد وجود داشته باشد و عثمانی‌ها در حال مصادره به مطلوب آن هستند.