اندیشه

گفتوگو با محمدعلی اکبری؛
ابرچالشی به نام فقدان فهم اکنون تاریخی
اکنون نیازمند آن هستیم که با ابرچالش مهم خود یعنی فقدان فهم درست مواجه شویم. آیا کسانی نیستند که فهم درست داشته باشند؟ ای بسا که باشند، اما مشکل گشای ما این نیست، زیرا فهم درست را به نحو جمعی حاصل نمیکنیم. آن زمان است که می توانیم به نتیجه درست و علمی برسیم و در موقعیت عمل و حل مسئله قرار بگیریم. باید بدانیم اگر از لحظه طلایی تدبیر بگذرد، آن زمان قوانین تاریخ کار خود را می کنند.
-
۴۵ دقیقه قبل
جایگاه حاکمیت فرهنگی در احیای زبان پارسی
زبان فارسی، پس از دو قرن خاموشی و سلطه، با همت پادشاهان ایراندوست، شاعران بزرگ و جریانهای فرهنگی زنده ماند و این سوال را مطرح میکند که امروز، در روزگاری که دایره واژگان روز به روز محدودتر میشود و سرچشمههای زایش زبان در حال خشکیدن است، ما برای حفظ و تداوم این میراث چه کردهایم؟
-
۳ ساعت قبل
۴ ضلع فرهنگی و سیاسی تاثیرگذار در جهان اسلام
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی گفت: چهار ضلع فرهنگی و سیاسی در جهان اسلام وجود دارند که شامل محور مقاومت، الازهر، سعودی و ترکی _ قطری هستند که سه ضلع اول همگرایی بیشتری با هم دارند ولی محور ترکی _ قطری با بقیه همگرایی ندارد.
-
۳ ساعت قبل
جلوه خِرَد در شعر خراسانی: از حکمت خیام تا حماسه فردوسی
به عقیده استادان ادبیات و ایرانشناسی، در گستره ادب فارسی، شعر سبک خراسانی با رویکردی خردمحور و عقلگرایانه شکل گرفته است؛ از فردوسیِ حماسهسرا که خرد را سنگ بنای روایتهای ملی خود میداند، تا خیامِ فیلسوفمآب که با زبان رباعی، پرسشهای عقلانی ژرفی را طرح میکند.
-
۶ ساعت قبل
فرهنگ، در برزخ مدیران تغییرناپذیر!
فرشید ذاکری ـ منتقد و پژوهشگر موسیقی:«آشفتگی در حوزه فرهنگ و هنر و شرایطی که در آن به سر میبریم از هیچ نگاه خاص و حتی عامی پنهان نیست. این وضعیت که معلول سالهای طولانی مدیریتها و تصمیمسازیهای اشتباه است را در گوشه گوشه شئونات اجتماعی مشاهده میکنیم. بسیاری از سردرگمیها در مسائل خانواده، حجاب، مسائل اعتقادی و حتی معضلات اقتصادی مانند اختلاس و ... بهدلیل آسیب دیدن فرهنگ است.
-
دیروز ۱۶:۱۶
بقای ایران و پویایی طبقات اجتماعی در تحلیل فراستخواه از شاهنامه
شاهنامه، منبعی بیهمتا و چندوجهی در تاریخ اجتماعی ایران به ویژه برای مطالعات بین رشته ای به شمار میرود. در این بحث، گفتم اگر ایرانیان هیچ ابتکار عملی از خود نشان نمیدادند، چگونه نبوغ بقای آنان در طول هزارهها تداوم یافته است؟ در این راستا، تلاش کردهام ضمن احترام به دکتر احمد اشرف، نقدی بر دیدگاه ایشان مبنی بر عدم وجود تحرک عمودی و افقی طبقاتی مشابه اروپا در ایران انجام بدهم...از این رو معتقدم با مطالعه شاهنامه، میتوان به نوعی خودشناسی و بازاندیشی در توانمندیها و ظرفیتهایمان برای توسعه پایدار در عصر حاضر دست یافت.
-
دیروز ۱۱:۴۷
چگونه کتاب زکریای رازی الگویی برای شیخ صدوق شد
یک پژوهشگر علوم حوزوی گفت: از شیخ صدوق درخواست شد تا برای شیعیانی که به فقها دسترسی ندارند کتابی بنویسد تا بتوانند از آن استفاده کنند و ایشان کتاب «من لا یحضرهالفقیه» را نوشتند که اثر ارزشمندی است و در طول تاریخ جایگاه آن حفظ شده است.
-
دیروز ۱۰:۴۷
جلوه خِرَد در شعر خراسانی: از حکمت خیام تا حماسه فردوسی
به عقیده استادان ادبیات و ایرانشناسی، در گستره ادب فارسی، شعر سبک خراسانی با رویکردی خردمحور و عقلگرایانه شکل گرفته است؛ از فردوسیِ حماسهسرا که خرد را سنگ بنای روایتهای ملی خود میداند، تا خیامِ فیلسوفمآب که با زبان رباعی، پرسشهای عقلانی ژرفی را طرح میکند.
-
دیروز ۱۰:۳۱
خیام نیشابوری؛ نابغهای فرازمان و فرامکان
خیام نیشابوری شخصیتی فرازمان و فرامکان و در همه امور سرآمد است به گونهای که علاوه بر ادبیات و شعر، در علوم مختلف نظیر ریاضیات و کیهانشناسی نیز دستی بر آتش دارد.
-
۲ روز قبل
روشنفکران ارگانیک جبهۀ سرمایه چگونه پروژۀ نولیبرالیسم را جا انداختند؟/بخش دوم
دور باطل فاسدسازی دموکراسی
در شیلی، در ادامۀ سیاست جنایتکارانۀ نیکسون/کیسینجر در ۱۹۷۳ که پینوشه را با کودتا علیه آلنده به روی کار آورد، و فریدمن و هایک و دستپروردههای آنها سیاست نولیبرالیسم را در یک کشور جهانسومی پیاده کرده بودند، در دوران ریگان این سیاستها با شدت بیشتری ادامه یافت.
-
۳ روز قبل
روشنفکران ارگانیک جبهۀ سرمایه چگونه پروژۀ نولیبرالیسم را جا انداختند؟/بخش نخست
نابغههای اهریمنی
دو هفته قبل از انتشار این کتاب، مانیفستی با خواستهایی کاملاً مغایر با آنچه که رایش بر آن تأکید داشت، تحت این عنوان که تنها «مسئولیت اجتماعی کسبوکار کسب سود بیشتر است»، در روزنامۀ نیویورک تایمز منتشر شده بود؛ نویسندۀ آن میلتون فریدمن، اقتصاددان نولیبرال دستراستی و استاد دانشگاه شیکاگو بود که خشمگین از سیاستهای ترقیخواهانه، از شرکتها میخواست که تنها به منفعت خود فکر کنند.
-
۶ روز قبل
برای خروج از توسعهنیافتگی به اندکی «تواضع» نیاز داریم
چهره ماندگار فلسفه معتقد است؛ برای خروج از وضعیت توسعهنیافتگی، به اندکی تواضع نیاز داریم. یعنی نیاز داریم به تواناییها، ناتوانیها و نقاط قوت، نقصها و داناییها و نادانیهای خود بیشتر توجه کنیم. نقش سیاست را نیز نباید نادیده گرفت. حکومتها اگر اراده اصلاح داشته باشند، تا حدودی بر موانع فائق میآیند و اگر امکانها و نیازها را بشناسند، موفق میشوند.
-
۶ روز قبل
سریع القلم: کشورهایی که با هوش مصنوعی کار نکنند از تمدن عقب می مانند
جهاد دانشگاه سمینار «حکمرانی در عصر هوش مصنوعی» را با سخنرانی دکتر محمود سریع القلم استاد اقتصاد سیاسی و بین الملل دانشگاه شهید بهشتی برگزار می کند.
-
۷ روز قبل
عرفان قرآنی و معرفت ایرانی؛ دو بال پرواز عطار
۲۵ فروردین در تقویم فرهنگی کشورمان مزین به نام روز بزرگداشت و پاسداشت شیخ فریدالدین عطار نیشابوری خالق «منطق الطیر» و «الهینامه» است که این هر دو با بلندای معنای عرفان قرآنی و معرفت ایرانی خود بدل به دو بال پرواز عطار بر آسمان نیلوفری ادب ایرانزمین شده است.
-
۸ روز قبل
خواندن عرفان نه تنها جایز که واجب است
اشارات در حوزه تدریس می شود ولی شفا چیز دیگری است. استقبال حوزه بسیار کم است؛ بعضی ها می آیند سر کلاس می نشینند و تمام وقتی که مشغول تدریس هستم آن ها خوابند. البته بعضی هم گوش می دهند، بعضی می نویسند. اما استقبال اصلاً قابل توجه نیست. به خصوص بعد از کرونا که طلبه ها حوزه را رها کردند و رفتند دنبال کار. وقتی کرونا تمام شد دیگر برنگشتند. در مدرسه خان که ما تدریس می کنیم، قبلاً پر از طلبه بود. الان بسیاری از حجره ها خالی است. بعضی اساتید می گویند: فقط یک شاگرد داریم. اوضاع طلبگی بعد از کرونا خیلی خراب شد. استقبال از کلاس ما هم بسیار کم است.
-
۹ روز قبل
حیات اجتماعی جریان اصلی است نه تضاد توییتری ها و خشک مقدس ها
ما در ایران از درون یک حیات دوقطبی به مسائل نظر می افکنیم که یک لحظه اش چریک توئیتری اینستاگرامی است، و لحظه دومش نوعی زهد خشک و محتسبیسم تهی شده است. این دولایه آن گونه جیغ می کشند که گویی هستی اجتماعی، به این دو محدود است. در صورتی که چنین نیست. مسئله بر سر ضرب آهنگ هایی است که هنوز در آن حیات اجتماعی جاری است و منتظر وضعیت را پایش می کند تا در وهله نهایی از تک تک دریچه هایی که برای زندگی بهتر باز می شود، همانند مشروطه استفاده کند.
-
۱۰ روز قبل
از مرو تا نیشابور؛ امام رضا (ع) و تثبیت عقلانیت علوی
امام رضا (ع) با آگاهی از ابعاد بازی سیاسی مأمون، در برابر پیشنهاد ولایتعهدی، مقاومت کرده و تنها با تهدید به قتل آن را پذیرفتند. ایشان پس از پذیرش، در شرایطی بسیار پیچیده، استراتژی «حضور منتقدانه» را در پیش گرفتند.
-
۱۰ روز قبل
دکترین سیاسی اسلامی امام رضا (ع) در حدیث "سلسلةالذهب"
امام رضا (ع) در قالبی کلامی، بیانیهای سیاسی، معرفتی و تمدنی صادر کرد. حدیث «سلسلة الذهب» حاوی نوعی دکترین اسلامی برای ساختار امت است: درونمایه توحید، رکن امامت و دژ نجات انسان.
-
۱۳ روز قبل
بهتر است هیچوقت نگوییم «این صرفاً عقیدۀ شماست»
«هر کسی نظر خودش را دارد». بعید است این جمله را هنگام گفتگوهای چالشبرانگیز اخلاقی یا سیاسی نشنیده باشید. آدمها معمولاً وقتی میبینند نمیتوانند طرف مقابل را با خود همراه کنند، این جمله را میگویند تا ضمن احترام به او، اعلام کنند که دست از عقاید خودشان نخواهند کشید. اما فیلسوفی آمریکایی میگوید این جمله و حرفهای شبیه به آن، نهتنها محترمانه نیستند، بلکه خطرناک و بیمعنایند. از نظر او، بهتر است بهجای اینکه صرفاً بپذیریم دیگران عقاید متفاوتی دارند، از آنها بپرسیم «چرا» چنین عقایدی دارند؟
-
۱۳ روز قبل
شریعت سنگلجی؛ نوگرایی در لباس روحانیت
بر خلاف بسیاری از هملباسانش، شریعت سنگلجی در دوران رضاخان با محدودیتهای حکومتی مواجه نشد. نه منبرهایش تعطیل شد و نه دارالتبلیغاش مزاحمتی دید. حتی شواهدی از ارتباطات او با رجال دولتی آن زمان در دست است.
-
۱۳ روز قبل
مکتب اخلاقی تهران؛ آقامجتبی، خوشوقت، حقشناس
با پایتخت شدن تهران، این شهر کوچک مرکز سیاسی و اقتصادی ایران شد و پس از چندی مرکز فرهنگی و فلسفی هم شد و حوزه اخلاق تهران در قرن سیزدهم و چهاردهم بسیار جدی شد و تا امروز هم ادامه دارد.