برداشت جامعه‌شناسانه از دین و دینداری

کتاب «تأملاتی پیرامون دین در حوزه عمومی» نوشته بهروز قمری تبریزی سعی کرده که برداشتی متفاوت و جامعه‌شناسانه از نقش دین و دینداری در جامعه مدرن ارائه دهد.

نگاهی به نظریه‌بازی‌های خام و سطحی

کلیشه‌های بی‌مصرف

یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین درس‌های رشته جامعه‌شناسی در ایران نظریه‌های جامعه‌شناسی است. در این درس که معمولا در دو یا سه درس دو واحدی، در طول دو ترم متوالی به دانشجویان ارایه می‌شود، بناست آنها با نظریه‌ها و دیدگاه‌های متفکران و نظریه‌پردازان اصلی جامعه‌شناسی و چهره‌هایی چون آگوست کنت، کارل مارکس، ماکس وبر و امیل دورکیم آشنا شوند.

کلانی: عماد افروغ جامعه‌شناس فاصله‌هاست/ افروغ: مایل بودم که به تعین بیاندیشم نه تعیین!

عماد افروغ جامعه‌شناس فاصله‌هاست. او همیشه بر فاصله‌های میان آرمان و عمل تاکید می‌کنند. جامعه‌شناسی برخواسته از متن جامعه سنتی ایران و در عین حال منتقد نسبت به دور شدن دولت و رویه‌های حکمرانان دولت از مردمان ایران زمین.

اقتراح انجمن جامعه‌شناسی از اسدالله نقدی درباره تغییرات اجتماعی ایران

گذار شهری با بیم‌ها و امیدهای درهم تنیده

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جامعه ایران در طول ۱۵۰سال گذشته حرکت تناوبی بین سنت و تجدد و قدرت این دو نیرو در هماوردی اغلب تحولات مهم معاصر از جمله انقلاب مشروطه، دوران نوسازی اول، کودتای ۲۸مرداد و نوسازی دوم، انقلاب اسلامی و جنبش‌های متعاقب آن و نیز تحول بعدی و مستمر و هنوز ساری و جاری، عدم درک درست، همزمان و متعادل از دو رویه بورژوازی تمدن غرب (علم و مدنیت و وجه و صورت استعماری آن) بوده است.

در میانۀ هیچ‌جا

زوایای پنهان یکی از مسائل مغفول در سیاست اجتماعی ایران در شمارۀ اول از ماهنامۀ اندیشۀ آینده بررسی شد.

گذشته و آینده «جامعه‌شناسی تشیع» در گفت‌وگو با «جبار رحمانی»: مطالعه تشیع در ایران سهل و ممتنع است/خلط روشنفکری دینی با مطالعات علمی دین

مسئله‌ای که از نظر من در حوزه مطالعات دین در ایران اهمیت بسیار زیادی دارد، خلطی است که میان مطالعه علمی دین و حوزه روشنفکری دینی ایجاد شده است. بسیاری از محققان دین خیلی سریع وارد وادی روشنفکری دینی می‌شوند در حالی که این دو، سپهرهای متفاوتی هستند.

انقلاب‌ها طی زمان دچار انقلاب می‌شوند/ ضرورت توجه به تئوری‌پردازی انقلاب

نویسنده کتاب «جامعه‌شناسی انقلاب» معتقد است که انقلاب‌ها در طول زمان دچار انقلاب می‌شوند و هر نظریه‌ای که در کشوری تولید می‌شود، رنگ و بوی آن جامعه را دارد، بنابراین اگر ما انقلاب کردیم باید خودمان توان روش‌شناسی و نظریه‌پردازی هم داشته باشیم.

«جامعه شناسی مارکس» نقد و بررسی می‌شود

نشست آنلاین نقد و بررسی کتاب «جامعه شناسی مارکس» پنجشنبه ۲۳ بهمن با حضور هومن حسین زاده، مترجم کتاب برگزار می‌شود.

وداع با جامعه‌شناس زندگی روزمره در جامعه چهارشنبه‌ سوری!/ یادداشت سارا شریعتی به مناسبت درگذشت هاله لاجوردی

تبارشناسی جامعه‌شناسی تشیع در گفت‌وگو با سید محمود نجاتی حسینی(خراسانی)/ بخش دوم: جامعه شناسی تشیع در کشور ما در مرحله جنینی است

جامعه‌شناسی تشیع در کشور ما به معنای حقیقی آن هنوز جنینی و در حال شکل‌گیری است و کامل شکل نگرفته است. حتی در جهان غرب نیز  پتانسیل‌های علمی ایجاد شده برای شیعه‌شناسی تا جایی که اطلاعات آن ها در دسترس است نتوانسته است  به شکل‌گیری نهادی ساختاری «جامعه شناسی تشیع» منجر شود.

جایگزینی مطالب فیک جامعه‌شناسانه در نبود جامعه شناسی اصیل

وقتی جامعه شناسی به معنای واقعی آن در جامعه وجود نداشته باشد، مطالب دیگری که فقط ظاهر جامعه شناسانه دارند جای این مطالب ارائه و به اشتباه جزو آثار جامعه شناختی شناخته می‌شوند.

مهدی سلیمانیه از «جامعه‌شناسی تشیع؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» می‌گوید: مفاهیم، موضوع اندیشه‌ جامعه‌شناختی قرار گیرد/ با هم‌سرنوشت‌های خودمان ارتباط بگیریم

مهدی سلیمانیه می‌گوید: ما از یک طرف اعتماد به نفس فرهنگی و اجتماعی برای اینکه مسائل خودمان را به موضوع اندیشه تبدیل بکنیم تا حد زیادی به لحاظ تاریخی از دست داده‌ایم و باید خودمان را در این حوزه‌ها تقویت کنیم و جدی بگیریم و مفاهیم را موضوع اندیشه‌ جامعه‌شناختی قرار بدهیم که این‌ها مربوط به خود نهاد جامعه‌شناسی و علوم انسانی است و با جوامع هم‌سرنوشت خودمان ارتباط بگیریم.

نگاهی به کتاب «جامعه‌شناسی تکنولوژی» نوشته اسماعیل شیرعلی: ارتباط فناوری، جامعه و اقتصاد

«جامعه‌شناسی تکنولوژی» با توجه به اهمیت فناوری و کاربردها و تاثیرات آن در زندگی امروزه با رویکرد جامعه‌شناختی به رشته تحریر درآمده است تا ارتباط فناوری با جامعه و ساختارها، نهادها و ارتباطات اجتماعی را برجسته کند.

نگاهی به کتاب «درآمدی بر جامعه‌شناسی حافظه»: ما و آنچه به یاد می‌آوریم

وقتی از حافظه جمعی صحبت می‌کنیم، روی سخنمان به کجاست؟ این حافظه چطور تولید و حفظ می‌شود و دگرگونی و تغییر در آن چگونه اتفاق می‌افتد؟ این کتاب با ترکیب نظریه‌های قدیم و جدید به بیان نخستین شرح جامع از جامعه‌شناسی حافظه می‌پردازد.

مطالعه جامعه‌شناختی امر به معروف و نهی از منکر در ایران

کتاب «تخریب قلمرو دینی» پژوهشی است درباره امر به معروف و نهی از منکر، نویسندگان در تلاشند که دریابند امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک آموزه اسلامی چه معنایی دارد؟

آیا همیشه از یک سوراخ گزیده می‌شویم؟/ فهم مساله تاسیس در گفت‌وگو با آرش حیدری، جامعه‌شناس

مشروطه را نباید به امضای یک فرمان از جانب یک شاه در حال احتضار یا رویدادی که در تاریخ مشخصی رخ داده خلاصه کرد. مشروطه انقلابی است در سطوحی متعدد و در بازه‌ای به تقریب 50 سال قبل از رخداد انقلابی قابل تحلیل است که پس‌لرزه‌هایش تا اکنون ما تداوم دارد. انفجاری از نیروها در قلمروهای زیبایی‌شناسی، سیاست، زندگی روزمره، اندیشه سیاسی و اجتماعی، تاریخ‌نگاری و... از دل این انفجار بزرگ انبوهی نیرو سر برکشیدند، از نیروهای تنظیماتی که خواهان تنظیم دولت و تربیت ملتند گرفته تا ایده‌هایی رهایی‌بخش در قلمرو زیبایی‌شناسی، طردشدگان، فرودستان، زنان و...

معرفی و بررسی کتاب «جامعه‌شناسی کاریزمای ملی»: جامعه کاریزما را شکل می‌دهد یا کاریزما جامعه را؟

کتاب «جامعه‌شناسی کاریزمای ملی» تلاش دارد از دو بُعد به مفهوم کاریزما بپردازد. بعد نظری و بعد تجربی. در بعد تجربی این اثر به تاریخ دوران قاجار و پهلوی نظر داشته است.

«جامعه‌شناسی دینداری» در گفت ‌وگو با امیر نیک‌پی، استاد دانشگاه شهید بهشتی: هیچ نیرویی در پی حذف دیگر نهادها نباید باشد

یادداشتی بر کتاب «علیه بت‌سازی: نسبت شاعر و کل عبدول»: روایتی از چند گفت‌وگوی جامعه‎ شناسانه/ آیا می‌شود هر کسی را جامعه‌شناس نامید؟

کتاب «علیه بت‌سازی: نسبت شاعر و کل عبدول» روایتی از چند گفت‌وگوی جامعه‌شناسانه درباره یک مسئله اجتماعی است که به کوشش حسن محدثی گیلوایی جمع‌آوری شده است.

سارا شریعتی: جامعه شناسی پادزهر هر نوع بنیادگرایی است/ میراثی که توسلی برجای گذاشت

سارا شریعتی گفت: در دهه‌های اخیر با حضور افراط گرایی مذهبی، کار کردن در این حوزه سخت و خطرناک شده اما توسلی خلاف این عمل کرد و در حوزه جامعه‌شناسی دین روی جامعه شناسی اسلام تاکید کرد.

آزاد ارمکی: توسلی به دنبال نظریه‌پردازی عاریتی نبود/ جلایی‌پور: او نگاه جامعه‌شناسانه را دنبال می‌کرد

حمیدرضا جلایی پور گفت: توسلی مروج هیچ نوع ایدئولوژی نبود و نگاه جامعه‌شناسانه را دنبال می‌کرد. به گفته آزاد ارمکی او از همه متفکران اسلامی ابن خلدون را انتخاب و به دورکیم نزدیک می‌کند. او متفکرانی را پیگیری می‌کند که بتوانند دانش و  بینش بومی به ما دست بدهند.

سفیدخوش: آشتیانی در نوشته­‌هایش تلاش کرد علیه فلسفه افشاگری کند/ مشکلات پروژه جامعه شناسی شناخت

میثم سفیدخوش گفت: آشتیانی در نوشته­‌هایش بارها تلاش کرده است تا علیه فلسفه به قول خودش افشاگری کند و بسیاری لحظات و دقایق فلسفی را به نفع خوانش پسامتافیزیکی و جامعه­‌شناختی خود تأویل می­‌کند.

«تقی آزاد ارمکی» از دلایل ضعف تالیفات علوم اجتماعی می‌گوید: جامعه‌شناسی نداریم که برای عموم بنویسد/ هر چه تولید می‌کنیم مصرف می‌شود!

تقی آزاد ارمکی می‌گوید: ما چون تقسیم کار درست و روشنی تعریف نکرده‌ایم، نمی‌دانیم چقدر تالیف، چقدر پژوهش و چقدر ترجمه لازم داریم. نتیجه این است که هر کس هر کاری می‌تواند و هر کاری که از او در خواست می‌شود، و هر کاری که بازار محلی دارد را انجام می‌دهد.

عباس منوچهری: عالمی دیگر بباید ساخت/ کرونا - پاندمی به مثابه یک جنگ آشکار - نادیدنی

مولف کتاب «ماهیت ادبیات و واقع‌گرایی آن در جامعه» تشریح کرد؛ تاثیر متقابل جامعه‌شناسی و ادبیات بر یکدیگر چیست؟

احمد خطیبی گفت: جامعه‌شناسی ادبیات بیشتر به رشته جامعه‌شناسی مربوط می‌شود و بینارشته‌ای است ولی جامعه‌شناسی در ادبیات مربوط به خود ادبیات می‌شود.