پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ امروز

تحلیل اندیشه‌های زیمل از منظر فلسفه و جامعه‌شناسی هرمنوتیک مدرن

این کتاب اندیشه‌های زیمل را از منظر فلسفه و جامعه‌شناسی هرمنوتیک مدرن تحلیل می‌کند. فردیناند فلمن به‌طور ماهرانه زمینه تاریخی مفاهیم زیمل و تأثیر آن بر دیگر جامعه شناسان و فیلسوفان به ویژه در آلمان را ارائه می‌دهد.

فولکلورشناسِ نستوه

«محسن میهن‌دوست»، پژوهشگر و فولکلورشناس نستوه، عضو شورای علمی دانشنامۀ فرهنگ مردم ایران، پس از سالها تحمل بیماری، یکشنبه‌شب در 78سالگی از میان ما رفت. استاد میهن‌دوست از دورۀ جوانی پژوهش در حوزۀ فولکلور را با کارهای میدانی آغاز کرد.

روایت سلطان صاحبقران از زیارت حضرت سیدالشهدا(ع)

ناصرالدین شاه قاجار پیش از آنکه سفرهای فرنگ برود در سال ۱۲۴۹ شمسی به زیارت عتبات عالیات رفت. سفرنامه هم نوشت و از این سفر ۵ ماهه توصیفی دلنشین از زیارت حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام و حرم مطهر امیرالمؤمنین علی (ع) دارد.

پیش‌بینی‌های بدیع‌الزمان فروزانفر دربارۀ زبان فارسی

"بدیع‌الزمان فروزانفر" بر این باور بود که روزی بشر از خواب گران بر خواهد خاست و روی به ادبیات خواهد آورد و قیمت حافظ و سعدی و مولوی و شعرای دیگر فارسی‌زبان بر مردم روشن خواهد شد.

«شُکوه ایران باستان» منتشر شد

کتاب «شُکوه ایران باستان» نوشته هانری اشترلین با ترجمه صبا لطیف‌پور منتشر شد.

«ابوریحان» بنیانگذار مطالعات تطبیقی ادیان است

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی یکشنبه سیزدهم شهریورماه ۱۴۰۱ در روز ‏بزرگداشت «ابوریحان بیرونی» مراسم پاسداشت این حکیم، فیلسوف و ‏ریاضیدان برجسته ایرانی – اسلامی را برگزار کرد.‏

مقام علمی بیرونی / مهدی محقق

ابوریحان، محمد بن احمد بیرونی، در بامداد روز پنجشنبه سوم ذی‌حجه سال ۳۶۲ که مصادف با مهرروز، یعنی شانزدهم شهریور سال ۳۴۲ بود، به عرصه گیتی گام نهاد و مطابق آنچه به خط شاگردش ابوالفضل سرخسی صاحب کتاب «جوامع‌التعالیم» بر حاشیه یکی از کتاب‌های استاد آمده، وفاتش در شب جمعه، دوم رجب سال ۴۴۰ اتفاق افتاده است.

وجود و ماهیت فلسفه اسلامی / حسن بلخاری ـ بخش دوم و پایانی

استاد صدوقی سها در تعریف رایج فلسفه، آن را کاملا «مبتنی بر عقل» می‌دانند، لیک «به قدر و طاقت بشری»، و این تعریض مهمی است که اگر بشر مبنا و محور تعریف فلسفه است، پس قطعاً نمی‌توان قوای ادراکیه او را صرفاً در عقل منحصر ساخت و از دیگر قوای ادراکی‌اش چشم پوشید.

آغاز پیش تولید فیلم داستانی «پارتیتور»

چگونه امر متعالی به شناخت در می‌آید؟/ هستی اندیشه از معمای تعالی مبراست

هوسرل می‌گوید هستی اندیشه یا به بیان دقیق‌تر خود پدیدار شناخت، جای پرسش ندارد و از معمای تعالی مبراست. این وجودها از همان آغاز در صورت بندی مسئله شناخت مفروض‌اند؛ این پرسش‌ها که چگونه امر متعالی به شناخت در می‌آید مسلما معنایش را از دست می‌داد اگر نه فقط امر متعالی بلکه خود شناخت نیز وانهاده شده بود.

ماجرای درخواست رجوی از شهید قدوسی برای پست نخست‌وزیری در کتاب «راه»

محسن رضایی در کتاب تاریخ شفاهی خود با عنوان «راه» به کینه منافقین از شهید آیت‌آلله قدوسی اشاره کرده و بیان می‌کند: آیت‌الله قدوسی دو هفته قبل از شهادتش برای من تعریف کرد مسعود رجوی مدتی قبل، پیش من آمد و گفت که ما مخلص روحانیت هستیم. شما من را نخست‌وزیر کنید، تا هرچه میل و خواست شماست، اجرا کنم.

بازنمایی عقاید قوم بدان گونه که هست / امیرحسین حاتمی

امروزه بسیاری از پژوهشگران شرقی و غربی، وجه ممیزه تاریخنگاری مدرن و سنتی را محتوا و ماهیت تجربی، عقلانی و انتقادی تاریخ‌نگاری مدرن می‌دانند و عموما تاریخ‌نگاری سنتی و پیشامدرن را فاقد این محتوا و ماهیت قلمداد می‌کنند.

بزرگ‌ترین دانشمند جهان اسلام / رسول جعفریان

بدون اینکه بخواهیم ستایش بیهوده -که امری مرسوم میان ما مردم است- داشته باشیم، می‌توانیم بگوییم ابوریحان بیرونی (م 2 رجب 440ق) بزرگ‌ترین دانشمند جهان اسلام است.

محقق ایرانی، نامی جهانی / سیدعلیرضا گلشنی*

ابوریحان بن احمد خوارزمی بیرونی بزرگ‌ترین محقق و دانشمند ایرانی است، وی در سوم ذی‌الحجه سال 362 هجری در حومه شهرکاثِ خوارزم و به روایت دهخدا در رستاق خوارزم پا به عرصه وجود نهاد و از این‌رو به بیرونی یعنی بیرون خوارزم خوانده شده است.

چرا هنوز کاغذ؟ / کاظم موسوی بجنوردی

گاهی مورد سؤال قرار می‌گیرم که چرا هنوز به منابع کاغذی تمایل دارم و می‌گفتند شنیده‌ایم که شما سفارش کرده‌اید مقاله‌های تألیف‌شده را به‌صورت کاغذی به شما بدهند. در این‌جا لازم است بگویم که من همیشه طرف‌دار بهره‌مندشدن از سیستم‌های پیشرفتۀ حاکم بر منابع تحقیق بوده‌ام.

سهروردی جان‌باز عشق بود

بیست‌وپنجمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «الهیات عشق به روایت سهروردی و مولانا» اختصاص داشت که با سخنان دکتر محمدجواد اعتمادی چهارشنبه نهم شهریورماه برگزار شد.

ابوریحان بیرونی و روز ملی مردم‌شناسی / سمیه کریمی*

سیزده شهریور روز ملی مردم‌شناسی در ایران با نام دانشمند شهیر حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی ابوریحان بیرونی گره خورده است. این انتخاب مدیون حضور دکتر ابراهیم فیاض در شورای فرهنگ عمومی و برانگیختن توجه نسبت به اهمیت نام‌گذاری این روز به نام دانش مردم‌شناسی است

یک تاریخ ، یک فیلسوف

اسلام شناس سخت گیری چون ابوحامد غزالی ابن سینا را خارج از اسلام و کافربه شمارآورد و ارسطوشناس کم نظیری چون ابن رشد او را خارج ازارسطو و خائن به اوقلمداد کرد .

میرشکرایی: ابوریحان بیرونی شاخص‌ترین چهره دانش مردم‌شناسی ایران

ابوریحان بیرونی شاخص‌ترین چهره دانش مردم‌شناسی در روزگاران دیروز، امروز و فردای دیار ایران زمین است.

مورّخان، جهان را از دریچه متن و آثار تاریخی بازمی‌شناسند

مدیر مسئول نشریه و رئیس انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران می‌گوید: مورّخان، جهان را از دریچه متن و آثار دیگر تاریخی بازشناخته و شناخت خود را به متن تبدیل می‌کنند.

اعتدال ادبی: رویکردی بر وجه تشابه تز-آنتی تز-سنتز فیخته

هم فلسفه و هم ادبیات به عنوان دو پدیده، اگر دارای نظام نباشند، بی‌هویت هستند ادبیات بدون فلسفه پوچ و فاقد محتواست و فلسفه بدون ادبیات خشن و نازیباست.

چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فارابی فراخوان داد

فراخوان چهاردهمین جشنواره فارابی منتشر شد، دریافت آثار دوره چهاردهم جشنواره فارابی، از بیست و هفتم شهریورماه تا دهم آبان‌ماه سال ۱۴۰۱ انجام می‌گیرد.

شاهنامه ایرانی‌ترین متن تاریخی است

صفورا برومند گفت: از هر جنبه‌ای که نگاه کنیم این کتاب بسیار ارزشمند است و جای کار دارد و تاریخ ایران به نوعی بازبینی شده است. آرزو رسولی نیز بر این باور است: دوره ساسانی برای ما یک دوره پرابهام است. تاریخ فقط تاریخ سیاسی نیست بلکه برای اینکه جامعه کنونی را بشناسیم، لازم است که جامعه قدیم را در شاهنامه بیشتر بشناسیم.

بزرگداشت هزار و پنجاهمین زادروز «ابوریحان بیرونی»

بنیاد ایران‌شناسی بزرگداشت هزار ‌و پنجاهمین سال تولد «ابوریحان بیرونی» را در تالار محتشم به‌صورت حضوری و مجازی برگزار می‌کند.

فیلسوف‌ترین فیلسوفان

ابن‌سینا (۴۱۶-۳۵۹ ه.ق.) متفکر بزرگ و مشهور ایرانی اهمیتی فراتر از سرزمین ایران و بلکه سرزمین‌های ایرانی یافته و نقش مهمی در تاریخ فکر و فلسفه جهان ایفا کرده است. هیچ کتاب تاریخ فکر و فلسفه‌ای نیست که در آن از ابن‌سینا و نقش او در ایجاد و انتقال اندیشه‌ها یاد نشده باشد.

بهره‌مندی سهروردی از آراء و آثار حکیم ترمذی

بیست‌وچهارمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ی سهروردی به «حکیم ترمذی و سهروردی» اختصاص داشت که با سخنرانی دکتر زهرا زارع در روز چهارشنبه دوم شهریورماه در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

وجود و ماهیت فلسفه اسلامی / حسن بلخاری

در باب عنوان و معنون «فلسفۀ اسلامی» حرف و سخن بسیار است و این بدان معناست که هم در عنوان «فلسفه اسلامی» و هم در معنون آن تردید و اشکال نموده‌اند؛ برای مثال می‌گویند اگر بنیان هستی‌شناختی یک شاخۀ معرفتی، وحی و نقل باشد، می‌توان عنوان فلسفه بر آن اطلاق کرد؟

تجار از اواسط دوره ناصری به سمت سرمایه‌گذاری املاک رفتند

منصوره اتحادیه نظام مافی گفت: به دلیل امتیازاتی که تجار خارجی در ایران دوره قاجار داشتند، تجار ایرانی توان رقابت با آنها را نداشتند به همین دلیل به سمت سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات روی آوردند. از جمله این تجار حاج لطفعلی اتحادیه است که با این سرمایه‌گذاری به توسعه شهر تهران کمک کرد.

سفر به دنیای فراموش شده با تجربه‌های گذشتگان

فاطمه قاضیها گفت: اهمیت کتاب «تاریخ‌نگاری عهد قاجار» در این است که به پژوهش و تاریخ‌نگاری اجتماعی دوره قاجار می‌پردازد و دست خواننده را می‌گیرد و به روستاها و دربارها می‌برد. همان کاری که یک مورخ انجام می‌دهد، او مردم را به دنیای فراموش شده برده و از تجربه‌های گذشتگان استفاده کرده است.

سه پاسخ به اندوه در فلسفه!

برای بسیاری، غم و اندوه شامل جدایی از زندگی است. این می‌تواند مانند زمستان روح باشد، جایی که ما نیاز به بهبودی و معنا بخشیدن دوباره به وجود داریم.